Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu Kapsamında Kulüp Başkan ve Yöneticilerinin Mali Sorumluluğu

7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu 26.04.2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu kanunla birlikte özellikle hukukumuzda statüsel anlamda spor kulübünün tanımı yapılarak “spor kulübü tüzel kişiliği” şeklinde bir hukuki kişilik düzenlenmiş, spor kulüpleri dernek statüsünden ayrılmıştır. Bununla birlikte spor kulüplerinin mali sorumlulukları anlamında da birçok düzenleme getirilmiştir. Özellikle spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan ve yönetim kurulu üyeleri ile yöneticilerinin mali sorumluluğunun düzenlenmesi, spor hukuku mevzuatı anlamında oldukça önemli bir düzenleme olmuştur.

Mali Sorumluluğun Şartları ve Kapsamı

Kulüp başkan ve yöneticilerinin mali sorumluluğu 7405 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 13. fıkrasında düzenlenmiştir. İlgili Kanun’un 13. fıkrası aşağıdaki gibidir:

“Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan ve yönetim kurulu üyeleri ile yöneticileri; mevzuat, tüzük ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kasıt veya ihmalle ihlal ettikleri takdirde kulüp, şirket, pay sahipleri ve alacaklılara karşı verdikleri zararlardan müteselsilen sorumludur. Ancak zarara sebebiyet verenlerin bu maddenin dördüncü, beşinci, sekizinci ve dokuzuncu fıkralarına aykırılık hâllerine ilişkin sorumluluklarında kasıt veya ihmal aranmaz ve zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat etmedikçe sorumluluğu devam eder. Bu durumda spor kulübü, spor anonim şirketi, spor anonim şirketi pay sahipleri ve bunların alacaklıları, spor kulübünün ve spor anonim şirketinin yükümlendirildiği tutar için sorumluları doğrudan takip edebilir.”

•  Mevzuat, Tüzük ve Esas Sözleşmeye Aykırılık

 Yukarıdaki kanun metninden anlaşılacağı üzere kulüp başkan ve yöneticilerinin sorumluluğuna gidilebilmesi için öncelikle bu kişilerin mevzuat, tüzük ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerine aykırı olarak ihmali yahut icrai bir davranışta bulunmaları gerekmektedir. Kanunda geçen “mevzuat” 7405 sayılı Kanun’u, “tüzük” işbu kanuni düzenlemeyle birlikte getirilen spor kulübü tüzel kişiliğinin kurucu unsuru olan tüzüğü, “esas sözleşme” ise yine kanun kapsamında düzenlenen spor anonim şirketi esas sözleşmesini işaret etmektedir.

• Kasıt ve İhmal

 Kanun koyucunun kulüp başkanı ve yöneticilerinin sorumluluğunun söz konusu olabilmesi için aradığı bir diğer şart ise mevzuat, tüzük ve esas sözleşmenin ihlalinin bu kişiler tarafından kasıt veya ihmalle gerçekleştirilmesidir. Hükmün lafzından anlaşılacağı üzere kasıt ve ihmalin derecesi kanun koyucu tarafından açıklanmamıştır. Bu durumun, kasıt olmaksızın ihmalle sebep olunan ihlaller sonucu yöneticilerin sorumluluğuna gidilmesinin ağır bir yaptırım olup olmadığı konusunda tartışılması gerektiği söylenebilir. Zira basit bir ihmalin karşısında verilen zarardan tüm mal varlığıyla sorumlu olma riskinin bulunması hakkaniyete uygun düşmeyecektir. Bu sebeplerle her ne kadar kanunun yürürlük tarihinden bu yana bu konu hakkında değerlendirmeye ve içtihadı belirlemeye yeter sayıda karar ve uyuşmazlık bulunmasa da kanaatimizce ileride 7405 sayılı Kanun kapsamında yöneticinin sorumluluğuna gidilen uyuşmazlıklarda mahkeme tarafından kanunda düzenlenen ihmal şartının “ağır ihmal” olarak yorumlanacağı, yalnızca basit derecedeki ihmaller sonucu yöneticinin sorumluluğuna ve takibine gidilemeyeceği kanaatindeyiz.

• Kasıt veya İhmalin Aranmadığı Haller (Md. 20/4-5-8-9)

Kulüp başkan ve yöneticilerinin sorumluluğuna gidilmesinde kasıt veya ihmalin aranmadığı haller kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Buna göre ilgili kişilerin 7405 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 4, 5, 8 ve 9. fıkralarına aykırılık hallerine ilişkin sorumluluklarında kasıt veya ihmal aranmaz. Kasıt veya ihmalin aranmadığı haller; alacağın devrinde sınır, borçlanma sınırı, eşe ve üçüncü derece hısıma kadar alacağın devri yasağı ile ödeme ve tahsilat usulüdür.

• Mali Sorumluluğun Kapsamı: Müteselsil Sorumluluk, Takip İmkânı

 Yukarıda detaylıca açıkladığımız şartlar gerçekleştiğinde kanun kapsamında kulüp başkanı ve yöneticilerinin sorumluluğuna gidilebilmektedir. Hükmün lafzından kulüp başkanı ve yöneticilerin zarar sorumluluklarının müteselsil sorumluluk niteliğinde olduğunu ve işbu zarar dolayısıyla ilgililer tarafından kulüp başkan ve yöneticileri hakkında doğrudan takip yapılabileceği anlaşılmaktadır. Ancak önemle belirtmek gerekir ki kulüp başkanı ve yöneticilerinin bu sorumluluğu spor kulübünün uğramış olduğu her türlü zarar sonucunda değil, yalnızca kanunda belirtilen mevzuat, tüzük ve esas sözleşmeye aykırılık ile kasıt veya ihmalin aranmadığı özel şartların gerçekleşmesi halinde ortaya çıkmaktadır. Bu nedenlerle işbu düzenlemeden spor kulübünün uğramış olduğu her türlü zarar bakımından kulüp başkan ve yöneticilerinin sorumluluğuna gidilebilmesi şeklinde bir yanılgıya düşülmemesi gerekir.

Bu durumda 7405 sayılı Kanun’un 20. maddesi kapsamında zarar karşılığında kasıt veya ihmalle yükümlülüklerini ihlal eden yahut kanunda sayılan özel nedenlerde belirtilen yükümlülüklere aykırı davranan kulüp başkanı ve yöneticilerinin her biri müteselsil olarak zararı gidermekle yükümlü olmakta, zarar nedeniyle her bir sorumluya ayrı ayrı yahut hep birlikte gidilebilmektedir. Bu kişilerin sorumluluğuna dava yoluyla başvurulabileceği gibi 7405 sayılı Kanun’un 20. maddesi kapsamında sorumlu kulüp başkanı ve yöneticiler hakkında doğrudan yasal takip yoluna da gidilebilmektedir.

 Av. Faik Orhan

Uyarı: Yukarıdaki bilgi ve görüşlerimiz sadece yol gösterme amaçlıdır ve yasal tavsiye alma olarak değerlendirilemez. Vona Hukuk Bürosu, doğru ve güncel içerikli bilgiyi sağlamak için her türlü çabayı göstermektedir ancak, bu makalenin yayımlanmasından sonra yürürlüğe girebilecek olan yasa ve mevzuatlarda yapılan değişiklikler nedeniyle en güncel yasal gelişmeleri yansıtmayabilir. Bu nedenle, bu makaledeki hiçbir şey yasal tavsiye olarak görülmemeli ve herhangi bir karar vermeden veya bu makalede yer alan bilgilere dayanarak herhangi bir işlem yapmadan önce avukatlara danışmalısınız.