Patent & Faydalı Model

Patent Nedir?

Teknolojinin her alanındaki buluşlara, yeni olması, buluş basamağı içermesi ve sanayiye uygulanabilir olması şartıyla patent verilir. Buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli bir süre üretebilme, kullanabilme, satabilme veya pazarlama hakkına patent hakkı denir.

Patentin Taşıması Gereken Nitelikler

• Yenilik: Tekniğin bilinen durumuna dâhil olmayan buluş, yeni demektir. Tekniğin bilinen durumu; patent başvurusunun yapıldığı tarihten önce, buluş konusunda dünyanın herhangi bir yerinde toplumca erişilebilir yazılı veya sözlü tanıtım, kullanım veya bir başka yolla açıklanan bilgilerden oluşur.
• Buluş basamağı: Buluş, “patent verilmesini haklı kılan neden” olarak belirtilmektedir. Tekniğin bilinen durumu dikkate alındığında, ilgili olduğu teknik alandaki uzmana göre aşikâr olmayan buluşun, buluş basamağı içerdiği kabul edilir Başvuru tarihinde veya bu tarihten sonra yayımlanmış olan ve başvuru tarihinden önceki tarihli ulusal patent ve faydalı model başvurularının ilk içerikleri tekniğin bilinen durumu olarak dikkate alınır.
• Sanayiye Uygulanabilir Olma: Buluş, tarım dâhil sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir nitelikte ise, sanayiye uygulanabilir olduğu kabul edilmektedir.

Patent İsteme Hakkı

• Patent isteme hakkı, buluşu yapana veya onun haleflerine ait olup bu hakkın başkalarına devri mümkündür.
• Buluş birden çok kişi tarafından birlikte gerçekleştirilmişse patent isteme hakkı, taraflar başka türlü kararlaştırmamışsa bunların tamamına aittir.
• Aynı buluş, birbirinden bağımsız olarak birden çok kişi tarafından gerçekleştirilmişse patent isteme hakkı, önceki tarihli başvurunun yayımlanmış olması şartıyla daha önce başvuru yapana aittir.
• Patent almak için ilk başvuran kişi, aksi ispat edilinceye kadar, patent isteme hakkının sahibidir

Başvuru tarihinden başlamak üzere, patentin koruma süresi yirmi yıldır. Bu süre uzatılamaz. Patent sahibi, buluşun yeri, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayrım yapmaksızın patent hakkından yararlanır.

Patent başvurusu sahibi, işlemleri devam eden başvurusunun faydalı model başvurusuna dönüştürülmesini talep edebilir.

Aşağıda belirtilenler buluş niteliğinde sayılmaz. Patent başvurusu veya patentin aşağıda belirtilen konu veya faaliyetlerle ilgili olması hâlinde, sadece bu konu veya faaliyetlerin kendisi patentlenebilirliğin dışında kalır:

1. Keşifler, bilimsel teoriler ve matematiksel yöntemler
2. Zihni faaliyetler, iş faaliyetleri veya oyunlara ilişkin plan, kural ve yöntemler
3. Bilgisayar programları
4. Estetik niteliği bulunan mahsuller, edebiyat ve sanat eserleri ile bilim eserleri
5. Bilginin sunumu

 Faydalı Model Nedir?

Yeni buluşları korumak için verilen bir başka belge türü de Faydalı Model Belgesi’dir. Yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine belirli bir süre bu buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkının tanınmasıdır.

Bir Buluşun Faydalı Model Verilerek Korunabilmesi İçin Gerekli Kriterler

• Yenilik; Başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulamalı açıklanmamış olan mutlak yeniliktir.
• Sanayiye uygulanabilirlik; Buluşun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir.

Başvuru tarihinden başlamak üzere, faydalı modelin koruma süresi on yıldır. Bu süre uzatılamaz.

Faydalı model tescili, patent tesciline göre hem zaman hem de maliyet açısından avantajlıdır.

Faydalı model ile patent arasındaki temel fark, faydalı modelin buluş basamağını içermemesidir.

Faydalı model başvuru sahibi, en geç araştırma raporunun bildirim tarihini takip eden üç aylık sürenin bitimine kadar faydalı model başvurusunun patent başvurusuna dönüştürülmesini talep edebilir.

Metnin PDF’i için buraya tıklayabilirsiniz.

Uyarı: Yukarıdaki bilgi ve görüşlerimiz sadece yol gösterme amaçlıdır ve yasal tavsiye alma olarak değerlendirilemez. Vona Hukuk Bürosu, doğru ve güncel içerikli bilgiyi sağlamak için her türlü çabayı göstermektedir ancak, bu makalenin yayımlanmasından sonra yürürlüğe girebilecek olan yasa ve mevzuatlarda yapılan değişiklikler nedeniyle en güncel yasal gelişmeleri yansıtmayabilir. Bu nedenle, bu makaledeki hiçbir şey yasal tavsiye olarak görülmemeli ve herhangi bir karar vermeden veya bu makalede yer alan bilgilere dayanarak herhangi bir işlem yapmadan önce avukatlara danışmalısınız.