Lokavt Nedir?

İşveren veya işveren vekili tarafından kendi teşebbüsü ile veya bir işveren kuruluşunun verdiği karara uyarak işçilerin, işyerinde faaliyetin tamamen durmasına sebep olacak tarzda, topluca işten uzaklaştırılmasına lokavt denilir.

İşverenin, toplu görüşmeler sırasında, toplu iş uyuşmazlığının istediği doğrultuda çözümlenmesini sağlamak için işyerini kapatması ve işçilerin iş sözleşmelerine son vermesi lokavttır.

Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması ve işçi sendikası tarafından grev kararı alınması hâline kanuni lokavt denir. Kanuni lokavt açısından işten uzaklaştırma mutlaka geçici olmalıdır. Kanuni lokavtın unsurları arasında, mesleki amaç, Kanun’da öngörülen yönteme uygunluk ve lokavt yasağı veya engelinin bulunmaması vardır.

Kanuni lokavta uğramış olan işçilerin iş sözleşmelerinden doğan hak ve borçları, lokavtın sona ermesine kadar askıda kalır ve işçiler bu sürede başka bir işverenin yanında çalışamazlar. Lokavt süresince işçiler iş görme, işveren de ücret ödeme borcu altında değildir. Ancak kanuni lokavt süresince işçi ve işverenin karşılıklı gözetme ve sadakat borcu devam eder.

Kanuni lokavt süresi içinde işveren, iş sözleşmeleri askıda kalan işçilerin yerine Kanun’da istisnaları belirtilmiş kişiler haricinde sürekli ya da geçici olarak başka işçi alamaz veya başkalarını çalıştıramaz.

Lokavtın sona ermesiyle birlikte askıya alınan iş sözleşmesinden kaynaklanan borçlar yeniden yürürlük kazanır. Dolayısıyla işçi iş görme borcunu ifaya ve işveren de ücret ödemeye başlar. Kanuni lokavtın sona ermesine rağmen işveren işçilerin tamamına iş vermezse, işverenin bu davranışı kanun dışı lokavt teşkil eder.

Mesleki amaç taşımayan, Kanun’a uygun olarak yapılmayan yahut lokavt yasağı veya engeli bulunmasına rağmen yapılan lokavta kanun dışı lokavt denir. Kanun dışı lokavt durumunda, işveren, işçilerin lokavt süresine ait iş sözleşmesinden doğan bütün haklarını bir iş karşılığı olmaksızın ödemek ve uğradıkları zararları gidermek zorundadır. Kanun dışı lokavt yapılması hâlinde işçiler iş sözleşmelerini, lokavtın kanun dışı olduğunu öğrendiği günden başlayarak 6 iş günü ve herhalde kanun dışı lokavtın bittiği günden itibaren 1 yıl içinde haklı sebeple feshedebilirler. Kanun dışı lokavt devam ettiği müddetçe, 6 iş günlük süre işlemez.

Metnin PDF’i için buraya tıklayabilirsiniz.

Uyarı: Yukarıdaki bilgi ve görüşlerimiz sadece yol gösterme amaçlıdır ve yasal tavsiye alma olarak değerlendirilemez. Vona Hukuk Bürosu, doğru ve güncel içerikli bilgiyi sağlamak için her türlü çabayı göstermektedir ancak, bu makalenin yayımlanmasından sonra yürürlüğe girebilecek olan yasa ve mevzuatlarda yapılan değişiklikler nedeniyle en güncel yasal gelişmeleri yansıtmayabilir. Bu nedenle, bu makaledeki hiçbir şey yasal tavsiye olarak görülmemeli ve herhangi bir karar vermeden veya bu makalede yer alan bilgilere dayanarak herhangi bir işlem yapmadan önce avukatlara danışmalısınız.