Israrlı Takip Suçu

Türk Ceza Hukuku’na yeni bir düzenleme olarak getirilen ısrarlı takip suçu, 2022 yılında 7406 sayılı kanun düzenlemesi kapsamında ısrarlı takip olarak tanımlanabilecek fiiller yönünden bağımsız bir suç olarak kabul edilmiştir.

Buna göre Türk Ceza Kanunu md.123/A kapsamında ısrarlı bir şekilde; fiziken takip etmek ya da haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kişinin kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olan kişi cezalandırılmaktadır.

Getirilen düzenlemenin gerekçesinde, özellikle kadına yönelik şiddet içeren suçlar işlenmeden önce ısrarlı takip fiilleriyle etkin mücadele edilmesi ve mağdurların korunması hedeflenmektedir.

Israrlı takip nedir?

Israrlı takip, bir kişiyi hukuka aykırı bir şekilde rızası olmaksızın sürekli olacak şekilde takip etmek, gözetlemek olarak tanımlanabilir. En yalın haliyle ısrarlı takip için mağdura yönelik bir taciz de diyebiliriz. Ancak buradaki taciz ifadesinin Türk Ceza Kanunu kapsamında cinsel bir taciz olarak yorumlanması hatalı olacaktır. Aksi takdirde suçun unsurları değişecek ve özel olarak düzenlenen cinsel taciz suçu gündeme gelecektir.

Israrlı takibin örneği olarak; fail tarafından mağdurun yaşam alanı içerisinde, iş yeri, okul ya da benzeri yerlerde sıklıkla karşısına çıkmanın, sokağının girişinde beklemek gibi fiillerin hayata geçirilmesinin suça vücut vereceğini söyleyebiliriz. Aynı şekilde mağdura sosyal medya uygulamaları üzerinden doğrudan ya da yakın çevresindeki kişiler üzerinden mesajlar atmak, telefon etmek suretiyle temas kurmaya çalışmak da ısrarlı takip suçu kapsamında değerlendirebilecektir.

Fiziken takip etmek, mağdurun fiziki olarak izlenmesi şeklinde gerçekleştirilebileceği gibi haberleşme ve iletişim araçları, bilişim sistemleri veya üçüncü kişileri kullanarak mağdurla temas kurulmaya çalışılması şeklinde de ortaya çıkabilecektir. Düzenlemenin gerekçesinde iş yeri, okul, çarşı, pazar ve benzeri yerlerde sıklıkla mağdurun karşısına çıkılması veya takip edildiğinin hissettirilmesi ya da konutunun önünde, sokağının girişinde beklenmesi gibi fiillerin ölçüsüz biçimde tekrarlanması, fiziki takip olarak kabul edilmiştir.

Bu suçun hukuksal konusunu, bireyin maddi ve manevi kişiliği ile vücut bütünlüğü oluşturmaktadır. Suçun maddi konusu ise üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşan ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duyan kişidir.

Seçimlik hareketli bir suç olarak düzenlenen ısrarlı takip suçunun işlenebilmesi için ısrarlı bir şekilde fiziken takip etmek ya da temas kurmaya çalışmaktan bahsetmek gerekir. Suçun oluşabilmesi için seçimlik hareketlerden herhangi birinin bir kez işlenmesi yeterli değildir. Suça vücut veren eylemlerin, hareketlerin ısrarlı şekilde yapılması gerekmektedir. Hâkim, ısrar unsurunun gerçekleşip gerçekleşmediğini somut olayın şartları çerçevesinde tespit edecektir.

Somut tehlike suçu olan ısrarlı takip suçunda, failin eylemleri karşısında suçun oluşabilmesi için ısrarlı takip fiilinin mağdurun üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşturması ya da mağdurun kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olunması gerekir.

Israrlı takip suçu ile birlikte mağdura yönelik gerçekleştirilen fiillerin aynı zamanda başka bir suç oluşturması durumunda fail, gerçek içtima kuralları uyarınca suç teşkil eden bu fiillerden ötürü ayrıca cezalandırılacaktır.

İşbu suç kapsamında faile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.

Suçun nitelik şekilleri de ayrıca düzenlenmiştir. Buna göre ısrarlı takip suçunun;

a) Çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşandığı eşe karşı işlenmesi,

b) Mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması,

c) Hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula veya iş yerine yaklaşmama tedbirine karar verilen fail tarafından işlenmesi

hallerinde faile bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.

Israrlı takip suçu maddi unsurları yönünden bir zarar suçudur. Tipiklik olarak suçun meydana gelebilmesi için işlenen eylemlerin mağdur üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da mağdurun kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olması gerekir

Israrlı takip suçunun muhakeme koşulu ise şikâyete bağlı tutulmuştur. Buna göre ısrarlı takip suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır. Ancak bu suç uzlaştırmaya tabi suçlar arasında yer almamaktadır. Bu suç yönünden uzlaştırma hükümleri uygulanamayacaktır.

Av. Mustafa Aydın

Uyarı: Yukarıdaki bilgi ve görüşlerimiz sadece yol gösterme amaçlıdır ve yasal tavsiye alma olarak değerlendirilemez. Vona Hukuk Bürosu, doğru ve güncel içerikli bilgiyi sağlamak için her türlü çabayı göstermektedir ancak, bu makalenin yayımlanmasından sonra yürürlüğe girebilecek olan yasa ve mevzuatlarda yapılan değişiklikler nedeniyle en güncel yasal gelişmeleri yansıtmayabilir. Bu nedenle, bu makaledeki hiçbir şey yasal tavsiye olarak görülmemeli ve herhangi bir karar vermeden veya bu makalede yer alan bilgilere dayanarak herhangi bir işlem yapmadan önce avukatlara danışmalısınız.