Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar

Haksız şartlar; tüketiciyle müzakere edilmeden sözleşmeye dâhil edilen ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme şartlarıdır. Bu bağlamda tüketicinin sözleşmeye konan bir şartın haksız şart olarak değerlendirilebilmesi için tüketici ile birlikte müzakere edilmemesi ve şartın dürüstlük kuralına aykırı olarak tüketici aleyhine dengesizliğe neden olması unsurlarının bir arada bulunması gerekmektedir.

1. Haksız Şartlar Nelerdir?

Her sözleşmede yer alan şartlar kendi içinde, somut olaya göre değerlendirilmelidir. Tüketicinin önüne, önceden hazırlanan bir standart sözleşmenin konulması nedeniyle tüketicinin şarta etki edememesi durumunda o şartın tüketici ile müzakere edilmediği kabul edilmektedir. Haksız şart olduğu düşünülen bir şartın sözleşmeyi düzenleyen tarafından haksız olmadığı iddia ediliyorsa, diğer bir ifade ile tüketici ile müzakere edildiği iddiası varsa düzenleyen taraf bu şartı tüketici ile müzakere ettiğini ispat etmekle yükümlüdür.

2. Haksız Şartın Sonuçları

İlgili mevzuat uyarınca haksız şartlar kesin hükümsüzdür. Tüketici açısından hiçbir hukuki sonuç doğurmaz. Ancak haksız şart içeren sözleşmenin tümü hükümsüz olmayacak, yalnızca haksız şart içeren maddeler kesin hükümsüz olacaktır.

Özetle, tüketiciyle müzakere edilmeyen ve dürüstlük kuralına aykırı olan bir şart içeren sözleşmedeki bu şart haksız şart olarak nitelendirilir ve kesin hükümsüzdür. Haksız şartlar yönetmelikte sayılmakla birlikte sınırlı sayıda değildir, her sözleşmeye göre değerlendirilmesi gerekmektedir.

Metnin PDF’i için buraya tıklayabilirsiniz.

Uyarı: Yukarıdaki bilgi ve görüşlerimiz sadece yol gösterme amaçlıdır ve yasal tavsiye alma olarak değerlendirilemez. Vona Hukuk Bürosu, doğru ve güncel içerikli bilgiyi sağlamak için her türlü çabayı göstermektedir ancak, bu makalenin yayımlanmasından sonra yürürlüğe girebilecek olan yasa ve mevzuatlarda yapılan değişiklikler nedeniyle en güncel yasal gelişmeleri yansıtmayabilir. Bu nedenle, bu makaledeki hiçbir şey yasal tavsiye olarak görülmemeli ve herhangi bir karar vermeden veya bu makalede yer alan bilgilere dayanarak herhangi bir işlem yapmadan önce avukatlara danışmalısınız.